■ ■ ■

 

☼

☼

► Contact info, social media, unsubscribe, new subscribers
 

▲

ERNESTO NAZARETH 1863 - 1934

A ‘belle époque’ composer from Brazil
 

His fellow countrymen knew him as

‘NAZARÉ’

His fluid, intriguing and sad style,
helped me better understand
the Brazilian soul.

Darius Milhaud
 

At the time, the electric tram was the latest thing in technology. Men still waxed the tips of their mustaches and linked time to a pocket watch. Hurrying was frowned upon.

In private clubs in the city of Rio, in its elegant cafés, or in some house where poets, painters and musicians convened, Ernesto Nazareth charmed his listeners at the piano. All were fascinated to hear music that possessed the refinement of European musical art but at the same time sounded Brazilian. And how well it was received, among so many polkas and waltzes and scottischs and Italian arias that saturated everything, all the time.

Nazareth in his compositions had achieved a perfect balance between musical elements of various origin. A mix of sound that was the reflection of the racial composition of Brazil. The great Villa-Lobos – a big admirer – said of him: “He was the true incarnation of the Brazilian musical soul. He admirably and spontaneously conveys the vivid emotions of a people ... ”

In Chopin's harmonies he drank of the languor; that nostalgia which is so natural to the Brazilian musical soul – ‘saudade’ (a longing) born from the ‘modinhas’ (sentimenal songs) – and wove into them some very typical melodies, which almost always tend to go from high to low, in minor keys, full of sweetness and elegant simplicity. All that harmonic-melodic finesse flowed naturally on a rhythmic ‘sandungueo’ that could have no other origin than Africa.

Syncopated sandungueo owed much ​​both to lundú – the dance that is the Portuguese fandango against an African drumbeat – as the habanera, that arrived from Cuba - where it was called contradanza - and in arriving there already transported black influences from its journey from France, via Haiti and New Orleans ... There was also some polka in his pianism.

Nazareth called his compositions Brazilian tangos. Many say they were just maxixes and certainly there are many commonalities between his tangos and the 'mestizo' dance born in the second half of that century, in his native Rio. The difference is in the level of artistry that Nazareth created.

He turned those pieces into concert music, music to be listened to more than anything else; consistently setting those characteristic melodic formulas, those harmonic structures and rhythmic cells on which he based his tangos. Maxixes are danced, Nazareth's tangos should be listened to. And when they are played, the interpreter must find that delicate balance between the danceable and the subtleties of sound, of phrasing; between the stability of the tempo and the flexibility imposed by expression.

It is said that in soirées of the wealthy families of Rio, every time a girl gave a piano recital – delighting the audience with Chopin waltzes, Bach preludes, Brahms intermezzos, or songs without words by Mendhelsson – without fail at the end some would call for a golden encore finale: “… and now, please, play us a little tango by Nazaré?”

In Havana, Ignacio Cervantes was composing his exquisite domestic dances for piano, that would make him go down in history. In Paris, Alphonse Mucha, worshiper of the feminine principle of Creation, used the images of flowers and women as symbols, to create a style with his lithographies.

▲

KyG THEN & NOW

The story as it began with G: from province to capital. 
With help from G of course.

This is the mere skeleton of the story that I sincerely hope he will write himself, fully fleshed out, one day. I’ve certainly been begging him to write it. Don’t worry about me, by the way; I’ve been in the process of writing my story since 1994…
 
So. What you will not find in the biography. In communist Cuba it is deemed that all children must get a chance to be whatever they are best equipped for, no matter their background. A group of teachers who presided over entrance exams in provincial capitals was also sent to every municipality, to make sure everyone was tested, down to the last country boy and -girl. Preference counted, so G’s inclination towards the guitar was heard but swept aside with the argument that he had perfect hands for the piano.
 
And so it began, his training aimed at creating a concert pianist. In his hometown Guantánamo in the Southeastern province of Guantánamo, yes – where the Americans have their controversial Guantánamo bay camp. G entered into a path of double education, as of seven years of age: learning math, grammar and other regular subjects in the morning; music theory and practice in the afternoon, having to memorize pieces from the get-go, complete with posture and ear training and regular performances for the other kids, among other things. Double homework of course and not much time for play.

G proved an A-student both on and off the piano. And this was a prerequisite for the consecutive selection rounds. At 14, elementary level had to be followed by pre-university studies, for which there were three possible institutions. The one you aimed for was the elite National School of Art (ENA) in the capital. Those whose scores fell short were routed to one of the two provincial pre-university schools.
 
While his family would probably have preferred it if G had been appointed to Santiago, a two hour car drive away, everybody was of course thrilled when he was selected for Havana; at a two hour flying distance, almost a day by train. So, as of his 14th, G only saw his family during the summer and year-end holidays, assuming of course that he could get a ticket on the overflowing planes and trains home.

During the four years it took to become a licensed instrumentalist and piano instructor, G studied, practiced, ate, slept and washed his own clothes on campus. The practicing was often in the sweltering heat, in studying rooms with no airconditioning and often poor pianos. The food was not yet as bad as it would become post-Perestrojka. The instruction was the very best and the highest scores were still expected both in regular and music related subjects, particularly in relation to one’s instrument.
 
G was taken under the wing of mentor César López and often spent time at the maestro’s house, boasting 4 pianos since the maestro was loathe to part with the older specimens whenever he bought a new one. So the boy from the province was groomed into intellectuality by a man who also took him to museums, gave him books to read, discussed art, literature, politics and philosophy with him and so taught him much more than how to optimally interpret music.
 
The next rite of passage constituted a national competition that as the highest honor granted two places among all the students in G’s year to complete one’s university studies by way of a scholarship at the prestigious Tchaikovsky conservatory. Again, G would prove to come out on top and before he knew it, was on his way to Moscow.

Consecutive chapters

• The Russian adventure

• A passage to Aruba

• Romance for the boy who was married to his piano

• The crossing to the birthplace of the great European composers

• The challenges of building an international artistic career

Dutch section


 

KyG Nieuws september 2014

Hallo allemaal,

Saludos!

KyG
 

IN DEZE EDITIE

Afgezien van de korte nieuwsrubrieken:

ERNESTO NAZARETH

De 'belle époque componist uit Brazilië. 
Met artikel van G en muzikale impressie.  Lees hele artikel.

KyG TOEN & NU

Het verhaal zoals het begon met G: van provincie naar hoofdstad.
Door K, met wat hulp van G natuurlijk. Lees hele artikel.

■ ■ ■
 

☼
 

☼

☼

► Contact info, sociale media, uitschrijven, nieuwe leden
 

▲

ERNESTO NAZARETH 1863 - 1934

Een ‘belle époque’ componist uit Brazilië
 

Zijn landgenoten kenden hem als

'NAZARÉ'

Zijn vloeiende, intrigerende en verdrietige stijl,
heeft me de Braziliaanse ziel
beter doen begrijpen.

Darius Milhaud

In die tijd werd de elektrische tram beschouwd als het laatste in de technologie. Mannen behandelden de toppen van hun snor nog met was en verbonden de tijd aan een zakhorloge. Zich haasten werd afgekeurd.

In prive-clubs in de stad Rio, in haar elegante cafes, of in een huis waar dichters, schilders en musici zich verzamelden, charmeerde Ernesto Nazareth zijn luisteraars aan de piano. Allen waren gefascineerd door de muziek die de verfijning van de muzikale kunst in Europa met zich meedroeg, maar tegelijkertijd Braziliaans klonk. En hoe goed beviel het, tussen zo vele polka's en walsen, scottischs en Italiaanse aria's die altijd alles verzadigden.

Nazareth wist in zijn composities een perfecte balans te bereiken tussen muzikale elementen van verschillende herkomst. Een geluidsmix die de weerspiegeling is van de raciale samenstelling van Brazilië. De grote Villa-Lobos – een fervent bewonderaar – zei later van hem: “Hij was de ware incarnatie van de Braziliaanse muzikale ziel. Hij geeft op bewonderenswaardige en spontane wijze de levendige emoties van een volk weer...”

In de harmonieën van Chopin dronk hij van de loomheid, de nostalgie die zo natuurlijk is voor de Braziliaanse ziel – ‘saudade’ (een verlangen) geboren uit de ‘modinhas’ (sentimentele liederen) – en weefde daar enkele zeer typische melodieën doorheen, die bijna altijd neigen van hoog naar laag, in mineur, vol van lieftalligheid en elegante eenvoud. Al dat subtiele, melodisch-harmonische vloeide natuurlijk, op een ritmisch ‘sandungueo’ dat geen andere oorsprong dan Afrika kon hebben.

Gesyncopeerde sandungueo is veel verschuldigd zowel aan de lundú – de dans die de Portugese fandango is, tegen een Afrikaans trommelritme – als de habanera die uit Cuba was gearriveerd, waar het contradanza werd genoemd en bij het daar aankomen reeds zwarte invloeden met zich meedroeg van de reis vanuit Frankrijk, via Haïti en New Orleans ... Ook was er wat polka in zijn pianospel.

Nazareth noemde zijn composities Braziliaanse tango's. Velen zeggen dat ze gewoon maxixes waren en het is waar dat er veel raakvlakken zijn tussen zijn tango's en de mestieze dans, geboren in de tweede helft van die eeuw, in zijn geboortestad Rio. Het verschil zit in het niveau van het kunstenaarschap dat Nazareth creërde.

Hij maakte van die stukken concert muziek, muziek die – meer dan wat ook – beluisterd moest worden; consequent kenmerkende melodische formules vaststellend, de harmonische structuren en ritmische cellen waar hij zijn tango’s op baseerde. Maxixes worden gedanst, Nazareth's tango's worden beluisterd.

En wanneer ze gespeeld worden, moet de speler dat delicate evenwicht tussen het dansbare en de subtiliteiten van het geluid, van de frasering, vinden; tussen de stabiliteit van het tempo en de flexibiliteit opgelegd door de expressie.

Er wordt gezegd dat in de soirées van de rijke families van Rio, elke keer dat een meisje  een pianorecital ten gehore bracht – het publiek vermakend met walsen van Chopin, preludes van Bach, intermezzos van Brahms, of liederen zonder woorden van Mendhelsson – men zonder uitzondering na afloop om een gouden afsluiting vroeg: “… en kun je nu, alsjeblieft, een tango van Nazaré spelen?”

In Havana componeerde Ignacio Cervantes zijn exquise binnenlandse dansen voor piano, die hem de geschiedenis zouden doen ingaan. In Parijs gebruikte Alphonse Mucha –  aanbidder van het vrouwelijke principe van de Schepping – het beeld van bloemen en vrouwen als symbolen om met zijn lithografieën een stijl te creëren.

▲

KyG TOEN & NU

Het verhaal, zoals het begon met G: van provincie naar hoofdstad.
Met wat hulp van G, natuurlijk.

Dit is louter het skelet van het verhaal waarvan ik van harte hoop dat hij het zelf ooit – volledig uitgewerkt – zal schrijven. Ik heb hem in ieder geval gesmeekt om dit te doen. Maak je over mij overigens geen zorgen; ik ben al sinds 1994 bezig met het schrijven van ‘mijn verhaal’ ...

Dus. Wat je niet in G’s biografie zult vinden. In communistisch Cuba vindt men dat alle kinderen een kans moeten krijgen om te worden waar ze het beste voor zijn toegerust,  ongeacht hun achtergrond. De leraren die ook de toelatingsexamens in de provinciale hoofdsteden afnamen werden ook naar alle gemeenten gestuurd, om ervoor te zorgen dat iedereen op talent werd getest, tot en met de laatste plattelandsjongens en -meisjes. Je voorkeur telde, dus G's hang naar de gitaar werd gehoord, maar snel opzij geveegd met het argument dat hij perfecte handen had voor de piano.

En zo begon zijn opleiding gericht op het creëren van een concertpianist. In zijn woonplaats Guantánamo in het zuidoosten van de provincie Guantánamo, ja – waar de Amerikanen in de Baai van Guantanamo dat omstreden kamp hebben. G betrad op zijn zevende een tweesporig educatief pad, waarbij hij in de ochtend rekenen, taal en de andere reguliere vakken kreeg; muziek theorie en praktijk in de middag, compleet met houding en gehoortraining, waarbij hij vanaf het begin stukken uit het hoofd moest leren en de leerlingen regelmatig – als onderdeel van de opleiding – voor elkaar moesten optreden, naast andere zaken. Dubbel huiswerk natuurlijk en niet veel tijd om te spelen.

G bleek een model student, zowel aan de piano als anderzijds. En dit was een voorwaarde voor de opeenvolgende selectierondes. Op zijn veertiende ging het basisgedeelte over in  pre-universitaire studies, waarvoor er drie mogelijke instellingen waren. Waar je naartoe wilde was de elite Nationale School voor Kunst (ENA) in de hoofdstad. Degenen waarvan de scores niet voldeden werden naar één van de twee provinciale, pre-universitaire scholen verwezen.

Alhoewel zijn familie waarschijnlijk liever had gezien dat G in Santiago terecht was gekomen (twee uren rijden), was iedereen natuurlijk harstikke blij toen hij werd geselecteerd voor Havana; op echter een vliegafstand van twee uren en bijna een dag met de trein. Dus vanaf zijn veertiende zag G zijn familie alleen tijdens de zomer- en eindejaarsvakantie, in de veronderstelling natuurlijk dat hij een kaartje kon krijgen op de overvolle vliegtuigen en treinen naar huis.

Gedurende de vier jaar die er nodig waren om een gediplomeerde instrumentalist en piano instructeur te worden studeerde, oefende, at en sliep G en waste hij zijn eigen kleren op de campus. Het oefenen was vaak in de zinderende hitte, in studeerkamers veelal zonder airco en vaak minder goede piano's. Het eten was nog niet zo slecht als het na de Perestrojka zou worden. Het onderricht was van het allerhoogste niveau en hoge scores werden nog steeds verwacht, voor de reguliere zowel als de muziekgerelateerde onderwerpen, met name waar het het eigen instrument betrof.

G werd door mentor César López onder de vleugels genomen en bracht vaak tijd door bij de maestro thuis, die over 4 piano's beschikte omdat hij geen afscheid wilde nemen van de oudere exemplaren als hij een nieuwe aanschafte. Zo werd de jongen uit de provincie intellectueel klaargestoomd door een man die hem ook meenam naar musea, hem boeken te lezen gaf, kunst, literatuur, politiek en filosofie met hem besprak en hem zo veel meer leerde dan louter hoe je muziek optimaal dient uit te voeren.

De volgende overgangsrite werd gevormd door een nationale wedstrijd, waarbij als  hoogste eer twee plaatsen werden toegekend, onder alle studenten in G’s jaar, om de universitaire studie af te ronden met behulp van een studiebeurs aan het prestigieuze Tsjaikovsky Conservatorium. Nogmaals zou blijken dat G bij de top hoorde en voor hij het wist, was hij op weg naar Moskou.
 
Volgende hoofdstukken

• Het Russische avontuur

• De weg naar Aruba

• Romantiek voor de jongen die getrouwd was met zijn piano

• De grote oversteek naar de geboorteplaats van de grote Europese componisten

• De complexiteit van het uitbouwen van een internationale artistieke carrière

Sección Español

Boletín KyG Septiembre 2014

Hola a todos,

Estamos muy entusiasmados con esta segunda edición, donde comenzamos a exponer el universo de la música latinoamericana que les habíamos previamente anunciado. El tema del segundo artículo siempre variará, pero por lo general será sobre alguna faceta de KyG ( pasado,  presente o futuro).

PEDIMOS DISCULPAS por el tono un tanto impersonal e informal del boletín. Estamos conscientes de nuestra relación personal con muchos de los destinatarios, pero hemos querido también tener en cuenta a los nuevos lectores. Así que hemos tratado de lograr ese equilibrio. Aunque procuramos por un resultado final tan acabado como sea posible, en el fondo nuestros pensamientos y sentimientos no dejan de ser más cálidos ni más sinceros.

Y ahora, seguimos adelante con el show ...

Saludos!

KyG

EN ESTA EDICIÓN

Además de las secciones breves:
 

ERNESTO NAZARETH

El compositor de la ‘belle époque’ de Brasil,
con artículo de G e impresión musical. Leer artículo.
 

KyG ENTONCES Y AHORA

La historia, ya que comenzó con G: de provincia a la capital.
Por K, con la ayuda de G, por supuesto. Leer artículo.
 

■ ■ ■
 

☼


 

☼

☼

► Info de contacto, medios sociales, cancelar subscripción, nuevos miembros
 

▲
 

ERNESTO NAZARETH 1863 - 1934

Un compositor de la ‘belle époque’ de Brasil
 

'NAZARÉ'

Su toque fluído, desconcertante
y triste, me ayudó a comprender
mejor el alma brasileña.

Darius Milhaud

Entonces, el tranvía eléctrico era el último grito de la tecnología. Los hombres aún se enceraban las puntas del bigote y ataban el tiempo a una leontina. Andar de prisa no era bien visto.
 
En los clubes privados de la ciudad de Rio, en sus elegantes Cafés, o en alguna casa en que se reunían poetas, pintores y músicos Ernesto Nazareth encantaba a cuantos le escuchaban al piano. Todos quedaban fascinado al escuchar esa música que poseía el refinamiento del arte musical de Europa pero al mismo tiempo resultaba brasileña. Y qué bien venía, entre tantas polcas y valses y scottischs y arias italianas que lo saturaban todo, todo el tiempo.
 
Nazareth había logrado en sus composiciones un perfecto equilibrio entre elementos musicales de origenes diversos. Un mestizaje que era el reflejo sonoro de la composición racial del Brasil. Luego el gran Villa-Lobos, gran admirador suyo, diría de él: “era la verdadera encarnación del alma musical brasileña. Transmite de manera admirable y espontánea las emociones vivas de un pueblo...”
 
En las armonías de Chopín bebió esa languidez, esa nostalgia que le es tan natural al alma brasileña – saudade nacida en las modinhas – y tejió sobre ellas unas melodías muy típicas, que casi siempre tienden a ir de lo agudo a lo grave, en tonos menores, llenas de dulzura y de una elegante simplicidad. Toda esa delicadeza armónico-melódica la hacía fluir de manera natural sobre un sandungueo ritmico que no podía tener otro origen que Africa.
 
Sandungueo sincopado que mucho le debía tanto al lundú – esa danza que es fandango portugués con batuque negro – como a la habanera, que llegó de Cuba donde  se llamó contradanza y que al llegar allí ya traía lo negro en su viaje desde  Francia, vía Haití y Nueva Orleans... Algo de polca también había en su pianismo.
 
Nazareth llamaba a sus composiciones tangos brasileños. Muchos dicen que no eran más que maxixes y es cierto que hay muchos puntos en común entre sus tangos y esa danza mestiza nacida en la segunda mitad del siglo, en su Rio de Janeiro natal. La diferencia está en el nivel artístico en que Nazareth creaba.
 
Él convirtió esas piezas en música de concierto, música para ser escuchada más que nada; fijándo sistemáticamente esas características fórmulas melódicas, esas estructuras armónicas y esas células rítmicas en que basaba sus tangos. Los maxixes se bailan, los tangos de Nazareth se escuchan. Y al tocarse, debe el intérprete encontrar ese delicado equilibrio entre lo danzable y las sutilezas del sonido, del fraseo; entre la estabilidad del tempo y la flexibilidad que impone la expresión.
 
Dicen que en las soarés de las familias adineradas de Rio, cada vez que una niña hacía un recital de piano deleitando a los presentes con valses de Chopin, con preludios de Bach, con intermezzos de Brahms, o con canciones sin palabras de Mendhelsson, nunca faltaba algún convocado que al final, para cerrar con broche de oro, pidiera: “...ahora, por favor, tocanos un tanguito de Nazaré.”
 
En La Habana, Ignacio Cervantes componía sus exquisitas danzas domésticas para piano, por las que entraría en la historia. En París, Alphonse Mucha, adorador del principio femenino de La Creación, aprovechaba la imagen de las flores y las mujeres como símbolos, para crear un estilo desde sus litografías.

▲

KyG ENTONCES Y AHORA

La historia, ya que comenzó con G: de provincia a la capital.
Por K, con la ayuda de G, por supuesto.

Este es el mero esqueleto de la historia que le he estado rogando que escriba en detalle y que espero, sinceramente, haga algún día. En cuanto a mí, por cierto, he estado en el proceso de escribir mi historia desde el año 1994 ...
 
Entonces. Lo que usted no encontrará en la biografía. En la Cuba comunista se estableció que todos los niños deben tener la oportunidad de desarrollar sus talentos, sin importar su historial. Un grupo de los profesores que hacían los exámenes de ingreso en las capitales de provincias eran también enviados a cada municipio para asegurar que todo el mundo probara su talento, hasta el último niño y niña en las montañas. ¡Tu preferencia, contaba!, así que la inclinación de G hacia la guitarra se tuvo muy en cuenta, pero sus manos hechas para el piano tuvo más peso en el argumento de los profesores para hacerlo cambiar de opinión.
 
Y así empezó su formación, dirigida a crear un pianista de concierto; en su ciudad natal, Guantánamo, capital de la provincia Guantánamo, sí – donde tienen los estadounidenses su controvertida base militar a la entrada de la bahía. G entró en un camino de doble educación, a partir de los siete años de edad: el aprendizaje de las matemáticas, la gramática y las otras asignaturas generales durante la mañana, y en la tarde las asignaturas musicales como teoría de la música, entrenamiento auditivo, solfeo etc. Desde el principio G tuvo que memorizar piezas, perfeccionar la postura, tocar para los otros niños con regularidad, etc. Doble tarea, por supuesto, que no dejaba mucho tiempo para el juego.
 
G demostró ser un alumno-A, tanto en el piano como en la escolaridad. Y eso era un requisito previo para las rondas de selecciones consecutivas. A partir de los 14 años, el nivel elemental debía ser seguido por los estudios pre-universitarios, para los que había tres instituciones posibles en el país. A la que todo el mundo aspiraba, era a la institución élite: la Escuela Nacional de Arte (ENA) en la capital, pero aquellos estudiantes cuyas calificaciones no eran las más altas, continuaban el nivel preuniversitario en las otras dos escuelas regionales.
 
Mientras su familia probablemente habría preferido que G hubiera sido ubicado en Santiago, por la cercanía (dos horas de distancia en auto), todo el mundo estaba, desde luego, encantado por haber sido seleccionado para La Habana; a una distancia de 2 horas de vuelo y casi un día en tren. Así, a partir de sus 14, G sólo vería a su familia durante el verano y las vacaciones de fin de año, asumiendo por supuesto que pudiera conseguir billete de avión o de tren, siempre desbordados de pasajeros.
 
Durante los cuatro años que tomó convertirse en instrumentista e instructor de piano licenciado, G estudiaba, practicaba, comía, dormía y se lava su propia ropa en el campus. La práctica era a menudo en un calor sofocante, en habitaciones sin aire acondicionado y no siempre con buenos pianos. Entonces la comida no era tan mala como sería después de la perestroika. La enseñanza era aún la mejor y por ello se exigía todavía de los estudiantes las puntuaciones más altas, tanto en las asignaturas generales como en las relacionadas con la música, sobre todo las de su instrumento.
 
G fue tomado bajo las alas del profesor César López, su mentor, en cuya casa pasó  muchas horas cultivando el intelecto bajo la guía de alguien que también se encargó de que visitara museos, que leyera cierta literatura, alguien con quien discutía sobre arte, política, filosofía. Así, el chico de provincia fue enriquecido más allá del entrenamiento en el arte de la interpretación musical, por ese señor que poseía ya 4 pianos, incapaz de deshacerse del anterior cada vez que compraba uno nuevo.
 
El siguiente rito de ascención lo constituía la otra competencia nacional, donde los mejores estudiantes del país del último año pre-universitario, competían por dos becas para continuar los próximos 5 años de estudio universitarios en el prestigioso Conservatorio Tchaikovsky de Moscú. Una vez más, G demostraría llegar a la cima y antes de darse cuenta, estaba en camino a Moscú.

Capítulos consecutivos

• La aventura rusa

• Un pasaje a Aruba

• Romance para el chico que estaba casado con su piano

• La gran travesía a la cuna de los grandes compositores europeos

• Los desafíos de construir una carrera artística internacional
   

■ ■ ■